اشعار شيخ بهايی در مذمت فلسفه
ای کرده به علم مجـــــــــــــــازی خوی
نشنیده ز عــــــــلم حقیقـــــــــی بوی
سرگــــــــرم به حکمت یونــــــــــــــانی
دلســـــــرد ز حکمـــــــت ایــــمانی
در عــــلم رسوم چو دل بـــــــــــــستی
براوجت اگر ببـــــــرد، پســــــــــتی
یک در نگشـــــود ز مفتـــــــــــــــاحش
اشکال افــــــزود ز ایضـــــــــاحــش
ز مقاصــــد آن، مقصـــــــــــــــد نایاب
مطالــــــع آن، طــــــــــالع در خواب
راهــــــــــــی ننمـــــــــــــود اشــاراتش
دل شاد نشـــــد ز بشـــــــــــاراتــــش
محصـــــــول نداد محــــــــــــــصل آن
اجــــمال افــــــــــــزود مفــــــصل آن
تا کـــــی ز شفـــــــــــــاش، شفا طلبی
وز کاــــسهٔ زهر، دوا طلبـــــــــــــی؟
تا چنــــــد چـــــــــــــون نکبتیان مانی
بر سفرهٔ چرکیـــــــــــــن یونــــــــانی
تا کــی به هزار شعـــــــــــــف لیسـی
ته ماندهٔ کاســــــــــــــهٔ ابلیــــــــــسی؟
سؤرالمـــــــؤمن(۱)، فرمـــــوده نبی
ازسؤرارســــــــطوچه میطلــــــبــی؟
سؤر آن جــــــــــــو که به روز نشور
خواهی که شــــــــــوی با او محـشور
سؤر آن جو که در عرصـــــــــــــات
ز شفاعت او یـــــــــــــــــابی درجات
در راه طریــــــــــــقــــــت او رو کن
با نان شریـــــعت او خو کـــــــــــــن
کان راه نه ریب در او نه شک است
و آن نان نه شور و نه بینمک است
تا چــــــــــــند ز فلــــــــــسفهات لافی
وین یابس و رطـــــــــــب به هم بافی
رسوا کردت به میــــــــــــــــــان بشر
برهان ثبــــوت «عقل عشــــــــــــر»
در سر ننـــــــــــــهاده، بجـــــــز بادت
برهان «تنــــــــــــــاهی ابعـــــــادت»
زان فکر که شد به هیولا صـــــرف
صورت نگرفت از آن یــــــک حرف
تصدیق چگونه به این بتــــــــــــوان
کاندر ظلـــــــــــــمت، برود الــــــــوان
علمی که مطــــــــــالب آن این است
بیشبهه، فریب شیــــــاطیــــــــــن است
تا چند دو اســـــــــــــبه پیاش تازی
تا کی به مطالـــــــــــــــــــعهاش نازی؟
وین علم دنــــی که تو را جان است
فضلات فضـــــــــــــــــــایل یونان است
خود گو تا چند چو خرمــــــــگسان
نازی به سر فضــــــــــــــــلات کسان!
تا چند ز غــــــــــــــــــایت بیدینی
خشت کتبـــــــــــــش بر هم چیــــــــنی؟
اندر پی آن کتـــــــــــــب افــــــتاده
پشـــــتی به کتـــــــــاب خــــــــــــداداده
نی رو به شریــــــــعت مصطفوی
نی دل به طریــــــقت مرتضـــــــــــــوی
نه بهره ز علـــــم فروع و اصول
شرمت بادا ز خـــــــدا و رســــــــــــــول (۲)
—————————————————
پی نوشت ها :
(۱) مانده خوراک.
(۲) ابواب الهدي، ص۷ـ۱۰؛ فلسفه و عرفان از نظر اسلام، تأليف محمد صدرزاده، ص۱۵۸٫