آیا هر چیزی خداست؟
08/12/1396
نظرها و اعتراف ها (فصلنامه شماره 35-36)
08/12/1396
آشنایی با متفکر بزرگ شیعه
علامه آیت الله حاج شیخ مرتضی رضوی(1)
علامه رضوی فرزند ارشد شیخ محمد حسین رضوی در 26 دی ماه سال 1326 شمسی در خانواده ای فرهنگی، مذهبی و روحانی چشم به جهان گشود.
پدر بزرگش مرحوم آیت الله حاج شیخ عباسقلی رضوی و جد بزرگوارش مرحوم آیت الله شیخ رضا قلی رضوی (اورموی) از فقهای برجسته زمان خود بودند. آیت الله شیخ رضا قلی علاوه بر فقه، در کیهان شناسی، تقویم نویسی، طب، ریاضیات و هنر معماری نیز تبحر داشتند.(2) در ایام جوانى معلم شاهزاده ملک قاسم میرزا و فرزندان او بوده، او در پی درگیری و مقابله باحاکم و سردار ارومیه، ناگزیر منطقه سولدوز را برای اقامت برگزیده بود. جد بزرگترش، حاج شیخ محمد علی کاظمینی از شهر کاظمین به ارومیه مهاجرت کرده بود و از علمای بزرگ آن دیار به شمار می رفت.
منزل پدر بزرگ علامه رضوی، آیت الله حاج شیخ عباسقلی رضوی میعادگاه علماء، روحانیون و سادات از اقصی نقاط آذربایجان و مدرسه ی تربیت طلاب بود.
حضرت علامه حاج شیخ مرتضی رضوی در اواخر سال1340 پس از تحصیل دوره ابتدایی و علوم مقدماتی به شهر مقدس قم عزیمت نمودند و در محضر اساتید بزرگ به تحصیل علوم و معارف اسلامی پرداختند: دروس فلسفه و منطق را نزد بزرگانی چون انصاری شیرازی، شهید دکتر مفتح و استاد شهید مرتضی مطهری گذراندند. فقه و مکاسب رادر محضر آیت الله فاضل لنکرانی و آیت الله جعفر سبحانی و درس «خارج» را مدتی نزد آیت الله داماد، و آنگاه از کلاس درس خارج مرحوم آیت الله گلپایگانی، آیت الله شریعتمداری و آیت الله ملکوتی بهره مند شدند.
حضرت علامه که در یک خانواده و خاندان بزرگ فرهنگی رشد یافته اند، از همان اوان کودکی با محافل نقد و بحث علمی، مذهبی مأنوس و آشنا بوده اند، همچنانکه خود بیان می دارند در کلام و اعتقادات و اسلام شناسی شاگرد پدر بزرگوارشان شیخ محمد حسین رضوی، و مرهون راهنمایی های مستمر ایشان بوده اند.
علامه رضوی پس از بازگشت از قم تا پیروزی انقلاب اسلامی ضمن فعالیت های سیاسی، به تبلیغ معارف اسلامی و تدریس و تفسیر قرآن و نهج البلاغه در آذربایجان می پردازند و با قلم صریح و رسای خود به نشر و گسترش مبانی علمی، اعتقادی دین اسلام در میان جوانان و اقشار تحصیل کرده مبادرت می ورزند. در سن 19 سالگی کتاب «خلقت آدم و بحثی در تکامل» را با مقدمه شهید دکتر مفتح تحریر و به چاپ می رسانند.
این شخصیت عظیم الشأن علمی شیعه پس از چند سال تبلیغ و تدریس و تفسیر قرآن در آذربایجان و انجام فعالیت های گسترده و مؤثر در تبریز در سال 1363 از سوی مردم فهیم تبریز در دوره دوم مجلس شورای اسلامی به نمایندگی مجلس برگزیده شدند. استاد مرتضی رضوی در سال 1366 در دوره سوم نمایندگی مجلس شورای اسلامی از تهران کاندیدا شدند. حضور چشم گیر ایشان در مرحله ی دوم انتخابات مجلس سوم تهران، باعث چالش و رخدادی بزرگ در عرصه فعالیت های سیاسی گردید. سرانجام استاد مرتضی رضوی بنابر فرمایش تاریخی، مصلحانه حضرت امام(ره) به وزیر کشور وقت، مبنی براینکه «سلام من را به آقای رضوی برسانید و از قول من به ایشان بگویید: این حق شماست که همچنان در مرحله ی دوم کاندیدا باشید، ولی برای رفع تشنج و حفظ آرامش از حق خود صرف نظر کنید»، فی المجلس ضمن یادداشتی به وزیر کشور وقت از نمایندگی تهران انصراف دادند.
خرم آن روز كزين مجلس حيران بروم راحت جان طلبـم وز پي جـانان بروم
ملك تـهران نبود منـزل و مـأواي دلم بگـذارم ري و تا مدرسـه خــان بروم
حضرت علامه رضوی مدتی مدیر حوزه علمیه حضرت عبدالعظیم علیه السلام در شهر ری بودند، و آنگاه به شهر مقدس قم مهاجرت نمودند.
این استاد بزرگ و علامه ی ذوالفنون، در شناخت، تحلیل و نقد فلسفه های غربی متبحر و در شناخت ادیان شرقی (هند و چین) تحقیقات گسترده انجام داده اند.
وی همیشه متأسف است که نفوذ توهمات یونانی و جوکیات هندی ما را از شناخت مکتب امام صادق علیه السلام محروم کرده، به ویژه انسان شناسی، جامعه شناسی، روان شناسی فردی و اجتماعی این مکتب، متروک مانده است. اصول و فروع این مکتب در علوم مذکور صرفاً به اخلاقیات و مواعظ تفسیر شده است.
او معتقد است اگر علوم انسانی قرآن و اهل بیت علیهم السلام را برای مردم تبیین کنیم جهانیان بدون درنگ شیفته آن خواهند شد.
علامه ی بزرگ حضرت آیت الله رضوی اکنون در جوار بارگاه مقدس حضرت معصومه سلام الله علیها به تألیف آثار علمی و فلسفی از منابع پرفیض قرآن و اهل بیت علیهم السلام و تربیت طلاب شیفته مکتب تشیع مشغول می باشند.
آثار و تألیفات ارزشمند این بزرگ مرد علم و خرد و اندیشه به 40 جلد کتاب و به بیش از صد مقاله درمطبوعات کثیرالانتشار می رسد که در زیر به اهم آنها اشاره می شود:
- تبيين جهان و انسان
- گذري بر جامعه شناسي شناخت
- نقد مباني حكمت متعاليه
- انسان و چيستي زيبايي
- محي الدين در آئينه فصوص. جلد اول
- محي الدين در آئينه فصوص. جلد دوم
- دانش ایمنی در اسلام
- حلقات 1 در احکام ماءالبئر
- حلقات 2 ویژگی های کتاب الخمس
- حلقات 3 جامعه شناسی نکاح متعه
- حلقات 4 سیر تحول وضو در میان امت
- حلقات ۵ جامعه شناسی کاربرد تکواژه الرحمن در انهدام توتمیسم عرب
- جامع الشتات جلد اول
- جامع الشتات جلد دوم
- جامع الشتات جلد سوم
- جامع الشتات جلد چهارم
- جامع الشتات جلد پنجم
- جامع الشتات جلد ششم
- جامع الشتات جلد هفتم
- جامع الشتات جلد هشتم
- جامع الشتات جلد نهم
- جامع الشتات جلد دهم
- مکتب در فرایند تهاجمات تاریخی
- جامعه شناسی کعبه
- دو دست خدا
- جامعه شناسی انقلاب مخملی در ایران
- قرآن و نظام رشته ای جهان
- آفریدگار و آفرینش
- نقدهای علامه طباطبائی بر علامه مجلسی
- کابالا و پایان تاریخش
- با دانشجویان فیزیک و کیهان شناسی
- تشیع و فراگیری جهانیش
- انسان و علوم انسانی در صحیفه سجادیه
—————-
پی نوشت ها:
1- اقتباس از سایت binesheno.com
2- ن. ک به: ایل قاراپاپاق، مسعود (مهدی رضوی) 1371.
